هر پدر و مادری بعد از دیدن نشانه های اضطراب و استرس در فرزندان خود به دنبال راه های کاهش استرس کودکان خود می گردد. بر اساس تحقیقات انجام شده بیش از یک سوم والدین میگویند که فرزندانشان تحت استرس فوق العاده زیادی قرار دارد. شما استرس را در کودک تان به صورت کج خلقی، گریه های مداوم، کناره گیری از کارهای روزانه، بدگویی در مورد خودش و یا حتی سردرد، دل درد و دیگر علائم رفتاری مشاهده نمایید. اما چطور کودکان در سنین پایین دچار چنین استرس هایی می شوند؟ تاثیر استرس والدین بر کودکان و دیگر رخدادها چقدر است؟ چه زمانی باید برای درمان استرس کودک کمک حرفه ای دریافت کرد؟
راهکارهایی برای کاهش استرس در کودکان
اگر علائم اضطراب و استرس کودک را در فرزند خود مشاهده میکنید. علاوه بر روشهای درمانی استرس و اضطراب در کودکان، والدین نیز باید با توجه به نکات تربیتی فرزندان روش هایی را برای کاهش استرس کودکان به کارگیرند. برای اطلاع از نشانه های استرس در کودکان کلیک کنید. در ادامه به 10 روش ساده اما موثر اشاره کرده ایم.
1- فرزند خود را آرام کنید
سعی کنید از همان ابتدای روز با مهیا کردن برخی شرایط استرس را از کودک تان دور کنید. صبحهای پرهرج و مرج منجر به ادامه ناآرامی به باقی روز میشود. پس هر آن چه که موجب ناراحتی می شود را حذف کنید. آماده نبودن صبحانه، اتاق نامرتب، کثیف بودن وسایل مدرسه با مهد، ناتوانی در پیدا کردن وسایل مورد نیاز و… از جمله مواردی هستند که سبب افزایش استرس در کودکان می شوند. پس با مرتب و آماده کردن احتیاجات کودک میتوانید تا حد زیادی به کاهش استرس فرزندتان کمک کنید.
2- از او بخواهید بیشتر بخوابد
نداشتن خواب کافی و با کیفیت از جمله عواملی است که سبب ایجاد استرس و اضطراب در کودکان و همچنین در بزرگسالان میشود. کودکانی که خواب کافی دارند، خلق بهتری داشته و بهتر از سایر هم سن و سالان خود میتوانند هیجانات روزمره خود را کنترل نمایند.
3-کاهش استرس کودکان با حرف زدن
همیشه سعی کنید اوقاتی از روز را به صحبت با کودک تان بگذرانید. صحبت های روزانه باعث می شود تا از تمامی اتفاقات روزمره او آگاهی داشته و اقدامات به موقعی صورت دهید. حافظه کودکان و ناتوانی در مهارت های ارتباطی به آن ها اجازه نمی دهد تا مسائل مهم را با شما به اشتراک بگذارند، بنابراین با گفتگوهایی که در طول روز با او می کنید به بسیاری از مسائل پی خواهید برد. توجه کنید که صحبت هایتان حالت بازجویی به خود نگیرد؛ به طور مثال از او بخواهید که درباره اتفاقاتی که افتاده تعریف نماید. این کار به طور غیر مستقیم به او کمک میکند تا خودش راه حلی برای مشکلاتش پیدا کند.
4-تمرین آرام سازی را یاد بگیرید و آموزش دهید
استفاده از روش های آرام سازی که برای بزرگسالان انجام می شود به کودکان نیز کمک می کند. با استفاده از تکنیک های تنفسی برای کاهش استرس می توانید آرامش را به خود و کودک تان بازگردانید. می توانید این تکنیک ها را با زبان ساده تر برای او توضیح دهید. همچنین استفاده از جملات مثبت روزانه به او کمک زیادی می کند. به این صورت روش های آرام سازی و مثبت اندیشی را نیز به کودک تان یاد داده اید.
5-کارهای اضافه را حذف کنید
بسیاری از افراد بر این باورند که “مشغله زیاد برابر است با خوشحالی”. مشغول نگه داشتن روش غیر سالمی برای مقابله با چالشهای زندگی است. این فلسفه به صورت غیر ارادی به فرزندان نیز انتقال پیدا میکند. فعالیتهای (ورزشی، اموزشی و…) بیش از حد یعنی داشتن زمانی کمتر برای حضور در خانه؛ پس سعی کنید فعالیتهای فرزندتان را در حد متعادل نگه دارید و از زمان شام و نهار برای کاهش استرس و ارتباط بیشتر خانوادگی بهره ببرید.
6-کاهش استرس کودکان با برقراری ارتباط
ارتباط خود را دیگر مراقبان فرزندتان حفظ کنید. شما با استفاده از نظرات و مشاهدات معلمان، مربیان، پرستار و یا حتی اقوام می توانید به برخی از مشکلات فرزندتان که از چشم شما پنهان مانده پی ببرید. این گونه فرزندتان نیز پشتیبانی و حمایت شما را حتی در مکانهایی که حضور ندارید احساس خواهد کرد.
7- سرمشق فرزندتان باشید
اگر خودتان دچار مشکلات استرس و اضطراب و یا دیگر اختلالات روانی (مثل افسردگی، اختلال شخصیت و…) باشید، به احتمال زیاد نمی توانید مانع انتقال بسیاری از ناراحتی ها و اضطراب به کودک خود شوید. پس اگر سختی کار، اختلافات با همسر، وضعیت مالی و… باعث می شود که نتوانید آن طور که باید به فرزندتان رسیدگی کنید؛ هر چه زودتر برای رفع مشکلات خود اقدامات جدی انجام دهید. چرا که فرصت شما برای شکل دهی شخصیت فرزندتان در دوران کودکی خیلی زود از دست می رود.
8- بدگویی نکنید
بد گویی در فرزند شما نوعی ترس ایجاد می کند، پس هرگز از دیگر افراد حتی اگر با آن ها خصومت و مشکل دارید مقابل فرزندتان بدگویی نکنید. اگر کسی موجب ناراحتی فرزندتان و یا خود شما شده باشد با بدگویی درباره آن فرد حس عدم امنیت به فرزندتان می دهید. چرا که سخنان شما به او این پیغام را می دهد که آن فرد، شخصی خطرناک و غیر قابل اعتماد است.
9-استفاده از فناوری را محدود کنید
کودکان نیز مانند بزرگسالان نیاز به تعامل و ارتباط با دیگر افراد دارند. زمانی که فرصت های تعامل آن ها جای خود را به استفاده از موبایل، بازی های کامپیوتری و… دهد؛ در واقع کودک بیشتر در دنیای خود فرو رفته و از آموزش مهارت های زندگی کودکان باز میماند (کودکان با سپری کردن زمان در کنار خانواده و مشاهده دیگر افراد بسیاری از مهارت ها را در خود نهادینه می کنند).
10- کاهش استرس کودکان با دریافت کمک
اگر استرس فرزندتان در حدی است که نمی تواند مانند دیگر هم سن ها خود عملکرد مناسبی داشته باشند، حتما باید از کمک تخصصی روانشناسان کودک بهره بگیرید.
گردآورنده : پریسا پشین روانشناس و مشاور کودک